Swoboda używania własnego języka, wyniesionego z rodzinnego domu, korzystnie wpływa na zdrowie Wilamowian – to jeden z wniosków badaczy języka wilamowskiego.

Badacze mniejszości etnicznych i eksperci związani z językami regionalnymi przyjechali w sobotę 15 kwietnia do Wilamowic na wydarzenie organizowane przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Wilamowicach, Stowarzyszenie „Wilamowianie” oraz Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową, działające na Uniwersytecie Warszawskim. Zespół pod kierownictwem prof. Justyny Olko podzielił się ze społecznością Wilamowian wynikami wieloletnich badań związanych z wpływem zachowania języka wilamowskiego na dobrostan i zdrowie w Wilamowicach. Badacze wykazali, jak korzystnie wpływa on na samopoczucie i zdrowie fizyczne użytkowników, ale również dowiedli, jak dyskryminacja i strach przed utratą języka wilamowskiego i tożsamości etnicznej oddziałuje negatywnie na społeczność.

Wyniki badań poświęconych Wilamowianom, jak również innym grupom etnicznym – Ślązakom, Kaszubom czy Łemkom, znalazły się w publikacji „Mniejszości i ich języki wobec kryzysu”, która miała swoją premierę w czasie wydarzenia. Całości spotkania dopełniły recytacje poezji w języku wilamowskim w wykonaniu nowych użytkowników języka, a także występ barwnego Zespołu Regionalnego „Wilamowice”, który poza językiem wilamowskim zaprezentował na scenie również oryginalne stroje.

Honorowy patronat nad wydarzeniem objęli: burmistrz Wilamowic Marian Trela oraz dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Wilamowicach Urszula Kucharska i prezes Stowarzyszenia „Wilamowianie” Justyna Majerska-Sznajder, którzy zapowiedzieli, że po przerwie spowodowanej pandemią, działania na rzecz rewitalizacji języka znów nabiorą tempa. Tym bardziej, że niezwykle intensywnie trwają pracę nad finalizacją projektu budowy Muzeum Kultury Wilamowskiej, którego otwarcie planowane jest na drugą połowę roku.

Justyna Majerska-Sznajder

 

Wielojęzyczność i jej korzyści

W pisarzowskim Gminnym Centrum Działań Twórczych w piątek 14 kwietnia dr hab. Tomasz Wicherkiewicz spotkał się ze słuchaczami Akademii Złotego Wieku, aby porozmawiać o wielojęzyczności i korzyści z niej płynących. Spotkanie to odbyło się w ramach święta języka wilamowskiego „Ynzer wjytyn – naszymi słowami”. Prelegent to socjolingwista i profesor wykładowca Uniwersytetu Adama Mickiewicza, który podkreślił zalety bycia wielojęzycznym i jak terapeutyczną moc dla mózgu ma uczenie się języków. Wyjaśnił również, jak język kształtuje świat ludzi, podkreśla różnice i podobieństwa w rozumieniu świata. Sami seniorzy przyznali, że mało kto w dzisiejszym świecie jest jednojęzyczny, znamy słowa gwarowe, zapożyczone z innych języków, często rozumiemy języki obce, mimo że się ich nie uczyliśmy. Jak podkreślał wykładowca – taka właśnie nawet bierna znajomość języków jest wspaniałym ćwiczeniem dla mózgu, nie tylko dla ludzi w starszym wieku. (R)

Marian Trela,

burmistrz Wilamowic:

Zdajemy sobie sprawę z naszej odrębności i jesteśmy z niej dumni. Stoi za nią wiele pokoleń ciężko pracujących ludzi, gospodarnych i uczciwych. To nasz wkład nie tylko w historię i współczesność Wilamowic oraz gminy, ale i całego regionu, znanego z przedsiębiorczości i pracowitości. Dlatego nasze dziedzictwo – przejawiające się przecież również w języku, strojach i zwyczajach – tak zapobiegliwie chronimy i pielęgnujemy.

I cieszy nas stale wzrastające zainteresowanie, jakim nasz nietypowy język i kultura się cieszą. Dotyczy to nie tylko samych lingwistów i badaczy wpływów kulturowych, ale i miłośników folkloru w tym jego najlepszym rozumieniu – jako etosu uczciwego życia zgodnie z tym, co przekazali nam nasi przodkowie. To właśnie dla zaprezentowania szerszej publiczności tego dorobku Ziemi Wilamowskiej organizujemy popularyzujące spotkania i tworzymy miejsca, w których można go poznać.