24.11.2019
Powiat Bielski, Do czytania, Bielsko-Biała
Potęgi klucz w rękach seniora
Uniwersytet Trzeciego Wieku Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej rozpoczął kolejny rok działalności.
„Chcesz być kimś w życiu, to się ucz, abyś nie zginął w tłumie. Nauka – to potęgi klucz, w tym moc, co więcej umie…” – z inspiracji poetycką refleksją Ignacego Balińskiego o znaczeniu wiedzy w życiu człowieka w Stowarzyszeniu Absolwentów i Przyjaciół Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej zrodził się pomysł na projekt „Potęgi klucz – edukacyjne wsparcie dla seniorów”. Stowarzyszenie, skupiając absolwentów i przyjaciół ATH oraz Filii Politechniki Łódzkiej, pragnie utrzymywać stałą więź z ośrodkiem naukowym, jakim jest uczelnia, popularyzować jej działalność, wspierać rozwój jej studentów, pracowników, ale także seniorów aktywnych w Uniwersytecie Trzeciego Wieku ATH, który początkiem października rozpoczął 24. rok działalności.
Oferta złożona przez Stowarzyszenie w konkursie ogłoszonym przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 (edycja 2019) uzyskała pozytywną opinię, a co za tym idzie dofinansowanie na działania merytoryczne zawarte w projekcie. Pozwoliło to rozwinąć działalność edukacyjno-kulturalną Uniwersytetu Trzeciego Wieku, która jest realizowana głównie ze składek słuchaczy, i wprowadzić do programu UTW zajęcia oraz wydarzenia trudno dostępne czy wręcz niedostępne na co dzień dla wielu seniorów, a podnoszące jakość ich życia i służące szeroko rozumianemu zdrowiu.
Przytoczona we wstępie myśl Ignacego Balińskiego koresponduje z wynikami badań poświęconych profilaktyce starzenia. Osoby aktywne, świadome, dbające o kondycję ciała i umysłu, czują się lepiej, rzadziej chorują, utrzymują wysoki poziom niezależności, kontynuują realizację wcześniejszych pasji bądź odkrywają dla siebie nowe szanse i możliwości.
Rządowy program ASOS dofinansowuje zadania ujęte w ramach czterech priorytetów, poświęconych następującym działaniom i aspektom polityki prosenioralnej: edukacji osób starszych, aktywności społecznej promującej integrację wewnątrz- i międzypokoleniową, partycypacji społecznej osób starszych oraz usług społecznych dla osób starszych. Projekt „Potęgi klucz…”, zgłoszony w ramach pierwszego priorytetu, koncentruje się na edukowaniu, tym niemniej z racji charakteru podjętych działań w dużym stopniu posłużył również integracji wewnątrzpokoleniowej i partycypacji społecznej osób starszych. Wśród edukacyjnych propozycji znalazły się wykłady o tematyce humanistyczno-społecznej, spotkania ze znanym podróżnikiem, wycieczki plenerowe dla miłośników turystyki pieszej, całodniowa wycieczka wyjazdowa dla grupy osób szczególnie aktywnych w UTW (rada samorządu, starostowie grup fakultatywnych i kół zainteresowań oraz inne osoby udzielające się społecznie wśród słuchaczy). Oferta objęła także cykl lekcji malarskich pod opieką artysty-plastyka oraz cykl zajęć „Edukacja dla zdrowia” z trzema rodzajami seminariów: z psychodietetyczką – dotyczące zdrowego odżywiania, z psychoterapeutką – poświęcone relacjom międzyludzkim i komunikacji w relacjach, a także z fizjoterapeutką – omawiające tematykę związaną z prawidłową postawą. Wszystkim seminariom stosownie do podjętej tematyki towarzyszyły warsztaty kulinarne, psychologiczne oraz gimnastyczne. Wisienką na torcie były dwa koncerty edukacyjne, podczas których słuchacze poznali różne fakty z historii muzyki oraz mogli cieszyć się pięknym wykonaniem utworów (zob. niżej).
Projekt, który rozpoczął się wiosną br., podzielony był na 2 okresy realizacji: od kwietnia do czerwca, a następnie od października do listopada. Tym samym urozmaicił swoimi działaniami ostatni kwartał roku akademickiego 2018/2019 i pierwsze dwa miesiące roku 2019/2020. Z liczącego obecnie niemal 500 słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w różnych projektowych działaniach wzięła udział ponad połowa, a warto podkreślić, że od października wśród aktywnych studentów UTW jest 70 nowych osób, co oznacza, że w trakcie realizacji projektu dołączali kolejni uczestnicy. Liczne i stałe grono słuchaczy na zajęciach dowodzi zapotrzebowaniu wśród seniorów na zaproponowane formy edukacji – zarówno teoretyczne, jak i praktyczne. Niektóre z zajęć, które były możliwe do realizacji tylko w mniejszych grupach, spotkały się z zainteresowaniem większym niż zakładano – dotyczy to wszystkich grup seminaryjnych spotykających się w ramach cyklu „Edukacja dla zdrowia”.
Niewątpliwym atutem projektu był staranny dobór kadry prowadzących. Wśród wykładowców należy wymienić: Annę Węgrzyniak (prof. dr hab. nauk humanistycznych, znana polonistka, autorka wielu książek i artykułów; w projekcie wygłosiła interdyscyplinarny wykład „Rzemieślnik, artysta, designer – gawęda o dziejach sztuki”), Rafała Majznera (prof. dr hab. sztuk muzycznych w specjalności wokalistyka, pedagog, solista Opery Wrocławskiej, autor wielu publikacji z zakresu edukacji muzycznej, tenor uhonorowany licznymi nagrodami i wyróżnieniami w kraju i za granicą; w projekcie przedstawił wykład ilustrowany muzyką i śpiewem „Miejsce opery w dobie kultury masowej”), Katarzynę Piątek (dr socjologii, pedagog, mediator, autorka wielu publikacji z dziedziny socjologii; w projekcie zaprezentowała wykład „Pomaganie – wartość społeczna, uwarunkowania, dylematy, pułapki”), Krzysztofa Płatka (charyzmatyczny bielski polonista, popularyzator wiedzy o literaturze i sztuce; w projekcie wygłosił wykład „Milczenie w literaturze – od Horacego do Herlinga-Grudzińskiego”) oraz Beatę Kapustę-Barabasz (dyplomowana psycholożka i psychoterapeutka, trenerka umiejętności interpersonalnych; w projekcie poprowadziła wykład „Relacje interpersonalne – podstawowa potrzeba człowieka i najważniejszy obszar ludzkiego życia” oraz 4 seminaria psychologiczne w ramach cyklu „Edukacja dla zdrowia”).
Ekspertkami, których wiedza i doświadczenie pozwoliły zorganizować pozostałe seminaria z ww. cyklu były: Wiesława Rusin (psychodietetyczka, coach, promotorka zdrowia, autorka książek o kulinarnej profilaktyce chorób cywilizacyjnych) oraz Agnieszka Smalcerz-Bodzek (dyplomowana fizjoterapeutka, doświadczona w pracy z seniorami, w tym z niepełnosprawnymi). Bohaterem bardzo lubianych „spotkań z podróżnikiem” był Marek Tomalik (podróżnik, publicysta, autor książek, w tym nagrodzonej w 2018 r. Nagrodą Magellana książki „U ludzi”, stały współpracownik „National Geographic”, dziennikarz radiowy, twórca i organizator wypraw, m.in. do Australii i do Ameryki Południowej, zdobywca wielu nagród, w tym podróżniczych Kolosów i nagrody Ministra Kultury i Sztuki za upowszechnianie kultury polskiej za granicami kraju). Podczas 5 spotkań podróżnik podzielił się swoim doświadczeniem i zaprezentował opowieści przybliżające wiedzę geograficzną i kulturową z różnych zakątków świata.
Opiekę nad seniorami, którzy zdecydowali się na wycieczki plenerowe, podjęła Katarzyna Daniek (trenerka personalna, instruktorka różnych form aktywności ruchowej), a lekcje malarskie z grupą miłośników sztuki poprowadził Piotr Kwaśny (dr sztuki, artysta plastyk pochodzący z rodziny o tradycjach artystycznych, ceniony pedagog). Edukację kulturalną w postaci koncertów okraszonych ciekawostkami biograficznymi i muzycznymi zapewnił zespół Art Music Trio (w składzie Janusz Korczyk – akordeon, Jarosław Mitoraj – bas, Arkadiusz Wiech – gitara), który wystąpił dwukrotnie – końcem czerwca z aktorką i wokalistką Martą Gzowską-Sawicką w koncercie poświęconym pamięci Anny German oraz początkiem października w koncercie instrumentalnym z przebojami z różnych okresów historii muzyki i z różnych stron świata. We współpracy ze Stowarzyszeniem Absolwentów i Przyjaciół ATH projekt koordynowała Renata Morawska, doświadczona w realizacji projektów edukacyjnych i artystycznych we współpracy z różnymi podmiotami w Bielsku-Białej i regionie, pełniąca obecnie rolę Pełnomocnika Rektora ds. Uniwersytetu Trzeciego Wieku ATH, co pozwoliło sprawnie połączyć bieżące działania i potrzeby bielskiego UTW z możliwościami projektu.
„Chcesz być kimś w życiu, to się ucz, abyś nie zginął w tłumie. Nauka – to potęgi klucz, w tym moc, co więcej umie…” – z inspiracji poetycką refleksją Ignacego Balińskiego o znaczeniu wiedzy w życiu człowieka w Stowarzyszeniu Absolwentów i Przyjaciół Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej zrodził się pomysł na projekt „Potęgi klucz – edukacyjne wsparcie dla seniorów”. Stowarzyszenie, skupiając absolwentów i przyjaciół ATH oraz Filii Politechniki Łódzkiej, pragnie utrzymywać stałą więź z ośrodkiem naukowym, jakim jest uczelnia, popularyzować jej działalność, wspierać rozwój jej studentów, pracowników, ale także seniorów aktywnych w Uniwersytecie Trzeciego Wieku ATH, który początkiem października rozpoczął 24. rok działalności.Oferta złożona przez Stowarzyszenie w konkursie ogłoszonym przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 (edycja 2019) uzyskała pozytywną opinię, a co za tym idzie dofinansowanie na działania merytoryczne zawarte w projekcie. Pozwoliło to rozwinąć działalność edukacyjno-kulturalną Uniwersytetu Trzeciego Wieku, która jest realizowana głównie ze składek słuchaczy, i wprowadzić do programu UTW zajęcia oraz wydarzenia trudno dostępne czy wręcz niedostępne na co dzień dla wielu seniorów, a podnoszące jakość ich życia i służące szeroko rozumianemu zdrowiu.
Przytoczona we wstępie myśl Ignacego Balińskiego koresponduje z wynikami badań poświęconych profilaktyce starzenia. Osoby aktywne, świadome, dbające o kondycję ciała i umysłu, czują się lepiej, rzadziej chorują, utrzymują wysoki poziom niezależności, kontynuują realizację wcześniejszych pasji bądź odkrywają dla siebie nowe szanse i możliwości.
Rządowy program ASOS dofinansowuje zadania ujęte w ramach czterech priorytetów, poświęconych następującym działaniom i aspektom polityki prosenioralnej: edukacji osób starszych, aktywności społecznej promującej integrację wewnątrz- i międzypokoleniową, partycypacji społecznej osób starszych oraz usług społecznych dla osób starszych. Projekt „Potęgi klucz…”, zgłoszony w ramach pierwszego priorytetu, koncentruje się na edukowaniu, tym niemniej z racji charakteru podjętych działań w dużym stopniu posłużył również integracji wewnątrzpokoleniowej i partycypacji społecznej osób starszych. Wśród edukacyjnych propozycji znalazły się wykłady o tematyce humanistyczno-społecznej, spotkania ze znanym podróżnikiem, wycieczki plenerowe dla miłośników turystyki pieszej, całodniowa wycieczka wyjazdowa dla grupy osób szczególnie aktywnych w UTW (rada samorządu, starostowie grup fakultatywnych i kół zainteresowań oraz inne osoby udzielające się społecznie wśród słuchaczy). Oferta objęła także cykl lekcji malarskich pod opieką artysty-plastyka oraz cykl zajęć „Edukacja dla zdrowia” z trzema rodzajami seminariów: z psychodietetyczką – dotyczące zdrowego odżywiania, z psychoterapeutką – poświęcone relacjom międzyludzkim i komunikacji w relacjach, a także z fizjoterapeutką – omawiające tematykę związaną z prawidłową postawą. Wszystkim seminariom stosownie do podjętej tematyki towarzyszyły warsztaty kulinarne, psychologiczne oraz gimnastyczne. Wisienką na torcie były dwa koncerty edukacyjne, podczas których słuchacze poznali różne fakty z historii muzyki oraz mogli cieszyć się pięknym wykonaniem utworów (zob. niżej).
Projekt, który rozpoczął się wiosną br., podzielony był na 2 okresy realizacji: od kwietnia do czerwca, a następnie od października do listopada. Tym samym urozmaicił swoimi działaniami ostatni kwartał roku akademickiego 2018/2019 i pierwsze dwa miesiące roku 2019/2020. Z liczącego obecnie niemal 500 słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku w różnych projektowych działaniach wzięła udział ponad połowa, a warto podkreślić, że od października wśród aktywnych studentów UTW jest 70 nowych osób, co oznacza, że w trakcie realizacji projektu dołączali kolejni uczestnicy. Liczne i stałe grono słuchaczy na zajęciach dowodzi zapotrzebowaniu wśród seniorów na zaproponowane formy edukacji – zarówno teoretyczne, jak i praktyczne. Niektóre z zajęć, które były możliwe do realizacji tylko w mniejszych grupach, spotkały się z zainteresowaniem większym niż zakładano – dotyczy to wszystkich grup seminaryjnych spotykających się w ramach cyklu „Edukacja dla zdrowia”.
Niewątpliwym atutem projektu był staranny dobór kadry prowadzących. Wśród wykładowców należy wymienić: Annę Węgrzyniak (prof. dr hab. nauk humanistycznych, znana polonistka, autorka wielu książek i artykułów; w projekcie wygłosiła interdyscyplinarny wykład „Rzemieślnik, artysta, designer – gawęda o dziejach sztuki”), Rafała Majznera (prof. dr hab. sztuk muzycznych w specjalności wokalistyka, pedagog, solista Opery Wrocławskiej, autor wielu publikacji z zakresu edukacji muzycznej, tenor uhonorowany licznymi nagrodami i wyróżnieniami w kraju i za granicą; w projekcie przedstawił wykład ilustrowany muzyką i śpiewem „Miejsce opery w dobie kultury masowej”), Katarzynę Piątek (dr socjologii, pedagog, mediator, autorka wielu publikacji z dziedziny socjologii; w projekcie zaprezentowała wykład „Pomaganie – wartość społeczna, uwarunkowania, dylematy, pułapki”), Krzysztofa Płatka (charyzmatyczny bielski polonista, popularyzator wiedzy o literaturze i sztuce; w projekcie wygłosił wykład „Milczenie w literaturze – od Horacego do Herlinga-Grudzińskiego”) oraz Beatę Kapustę-Barabasz (dyplomowana psycholożka i psychoterapeutka, trenerka umiejętności interpersonalnych; w projekcie poprowadziła wykład „Relacje interpersonalne – podstawowa potrzeba człowieka i najważniejszy obszar ludzkiego życia” oraz 4 seminaria psychologiczne w ramach cyklu „Edukacja dla zdrowia”).
Ekspertkami, których wiedza i doświadczenie pozwoliły zorganizować pozostałe seminaria z ww. cyklu były: Wiesława Rusin (psychodietetyczka, coach, promotorka zdrowia, autorka książek o kulinarnej profilaktyce chorób cywilizacyjnych) oraz Agnieszka Smalcerz-Bodzek (dyplomowana fizjoterapeutka, doświadczona w pracy z seniorami, w tym z niepełnosprawnymi). Bohaterem bardzo lubianych „spotkań z podróżnikiem” był Marek Tomalik (podróżnik, publicysta, autor książek, w tym nagrodzonej w 2018 r. Nagrodą Magellana książki „U ludzi”, stały współpracownik „National Geographic”, dziennikarz radiowy, twórca i organizator wypraw, m.in. do Australii i do Ameryki Południowej, zdobywca wielu nagród, w tym podróżniczych Kolosów i nagrody Ministra Kultury i Sztuki za upowszechnianie kultury polskiej za granicami kraju). Podczas 5 spotkań podróżnik podzielił się swoim doświadczeniem i zaprezentował opowieści przybliżające wiedzę geograficzną i kulturową z różnych zakątków świata.
Opiekę nad seniorami, którzy zdecydowali się na wycieczki plenerowe, podjęła Katarzyna Daniek (trenerka personalna, instruktorka różnych form aktywności ruchowej), a lekcje malarskie z grupą miłośników sztuki poprowadził Piotr Kwaśny (dr sztuki, artysta plastyk pochodzący z rodziny o tradycjach artystycznych, ceniony pedagog). Edukację kulturalną w postaci koncertów okraszonych ciekawostkami biograficznymi i muzycznymi zapewnił zespół Art Music Trio (w składzie Janusz Korczyk – akordeon, Jarosław Mitoraj – bas, Arkadiusz Wiech – gitara), który wystąpił dwukrotnie – końcem czerwca z aktorką i wokalistką Martą Gzowską-Sawicką w koncercie poświęconym pamięci Anny German oraz początkiem października w koncercie instrumentalnym z przebojami z różnych okresów historii muzyki i z różnych stron świata. We współpracy ze Stowarzyszeniem Absolwentów i Przyjaciół ATH projekt koordynowała Renata Morawska, doświadczona w realizacji projektów edukacyjnych i artystycznych we współpracy z różnymi podmiotami w Bielsku-Białej i regionie, pełniąca obecnie rolę Pełnomocnika Rektora ds. Uniwersytetu Trzeciego Wieku ATH, co pozwoliło sprawnie połączyć bieżące działania i potrzeby bielskiego UTW z możliwościami projektu.
(RM)
