Dzięki spalarniom odpadów można zaoszczędzić sporo pieniędzy, ludzkie zdrowie, atmosferę i miejsce na komunalnych wysypiskach. Skoro mają tyle zalet, dlaczego w Polsce tak zdecydowanie protestujemy przeciwko ich budowie?
Nowoczesna spalarnia odpadów miała powstać w Rudzie Śląskiej, ale z powodu protestu okolicznych mieszkańców inwestycja nie doszła do skutku. Całkiem niedawno w Bielsku-Białej mieszkańcy Cygańskiego Lasu wymusili na władzach zamknięcie spalarni odpadów pomedycznych. W Jasienicy, gdzie powstaje nowoczesna spopielarnia zwłok, też pojawili się protestujący.
Dlaczego tak bardzo w Polsce obawiamy się spalarni odpadów, skoro w całym nowoczesnym świecie właśnie one zastępują tradycyjne wysypiska odpadów? W samej tylko Japonii jest 1,2 tys. spalarni komunalnych ? ponad połowa wszystkich tego typu urządzeń na świecie, a w Europie Zachodniej pół tysiąca.
Jak stwierdził dr inż. Tadeusz Pająk z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w rozmowie z portalem ?EkoTarnów?, spalarnie to najbardziej bezpieczny, ekologiczny i oszczędny sposób pozbywania się odpadów. Komunalne śmieci stają się w nich cennym surowcem energetycznym, dzięki czemu, podobnie jak tradycyjne elektrociepłownie węglowe, dostarczają prąd i ciepłą wodę do mieszkań. Ponadto do atmosfery przedostaje się dużo mniej szkodliwych substancji, niż z elektrociepłowni węglowych, tak w Polsce powszechnych. Co więcej, unijne przepisy zobowiązują spalarnie do daleko bardziej zaawansowanych procedur kontrolujących, nie może być więc mowy o zagrożeniu gazami, pozostałymi po spalaniu.
Alternatywą pozostaje usypywanie śmieci w wydrążonej dziurze w ziemi, co nawet przy zastosowaniu najnowocześniejszych metod, szkodzi środowisku dużo bardziej od ich spalania. W ten sposób gromadzone odpady przez kilkadziesiąt lat rozkładu stanowią potencjalne źródło zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych, przez cały ten okres emitują do atmosfery dwutlenek węgla.
Czy chcemy tego, czy nie ? nie uda nam się uniknąć spalarni. Ale czy można dziwić się mieszkańcom, że nie chcą spalarni w pobliżu swoich domów? Bielski przypadek pokazuje, skąd bierze się strach ? z braku odpowiedniego nadzoru nad tym, co ?szło z dymem?. Jeżeli Polacy mają dać przyzwolenie dla spalarni odpadów, to trzeba ich przekonać, że omijanie zabezpieczeń nie będzie możliwe.

Mirosław Łukaszuk


PIlot GLOW INTAndrzej Pilot, prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach:
Spalarnia dla południowej części kraju była już przewidywana w Rudzie Śląskiej, ale ostatecznie jej powstanie nie doszło do skutku. Tak naprawdę dla wszystkich to temat ważny, który będzie powracał i nie uciekniemy od niego. Typowe składowiska, które często są przepełnione i wydobywa się z nich nieprzyjemny zapach, nie mają w dłuższej perspektywie racji bytu. Wystarczy spojrzeć na kilka europejskich krajów. W Barcelonie czy w Wiedniu nowoczesne spalarnie funkcjonują wcale nie na obrzeżach miast i nikt z tego powodu nie robi żadnych problemów. Doświadczenia innych wskazują, że takie rozwiązanie sprawdza się. Oczywiście zadbać należy o wszystkie związane z tym tematem kwestie logistyczne. Ale moim zdaniem kluczowe jest przełamanie stereotypu w społeczeństwie, zmiana mentalności. Bo nowoczesna spalarnia zapewni gospodarowanie odpadami w sposób spełniający wszelkie normy ekologiczne i niezagrażający zdrowiu człowieka.