Kolejne inwestycje w regulację i oczyszczanie cieków wodnych, przebudowa przepustów, udrażnianie kanalizacji burzowej czy budowa systemu zbiorników małej retencji przynoszą pożądane efekty i wpływają pozytywnie na bezpieczeństwo mieszkańców różnych obszarów Gminy Czechowice-Dziedzice. Pomimo intensywnych, a często również długotrwałych opadów, nie dochodzi już do takiej ilości podtopień i zalań, jakie występowały w poprzednich latach.

Wśród szeregu inwestycji, które w ostatnim czasie wyraźnie poprawiły sytuację hydrologiczną, na pierwszy plan wysuwa się budowa urządzeń i zbiorników retencyjnych, powstających dzięki tzw. funduszom norweskim w ramach projektu „Z zapałem przeciw zmianom klimatu – zielono-niebieska infrastruktura w Gminie Czechowice-Dziedzice”. To następstwo skutecznego pozyskania w 2021 roku pokaźnej dotacji na poziomie blisko 10 mln zł z przeznaczeniem właśnie na proekologiczne, a zarazem przeciwpowodziowe inwestycje, obejmujące okres aż po rok 2024 i gruntujące wizerunek Czechowic-Dziedzic jako miasta zielonego, przyjaznego mieszkańcom i środowisku.

Projekt wspomniany to osiem różnych zadań. W trzech rejonach – ulicy Wodnej, ul. Weneckiej/Piasta oraz ul. Zamkowej/Kopernika – realizowana jest budowa urządzeń oraz zbiorników retencyjnych. Woda opadowa jest dzięki temu zatrzymywana również w samym gruncie. Z tym już bezpośrednio wiąże się innowacyjne rozwiązanie tworzenia ogrodów deszczowych, funkcjonujących poprzez specjalnie przygotowany i wyprofilowany grunt oraz roślinność niczym „gąbki” absorbujące i powoli uwalniające wodę.

Inny element ekologicznego projektu to wykonanie tzw. zielonych wysp, czyli zupełnie nowych, zadrzewionych terenów na gminnych działkach o łącznej powierzchni około 3,8 ha. Wyspy przylegają do DK 1 oraz ulic: Cienistej, Cmentarnej, Wierzbowej, Wodnej, Zajęczej i Starowiejskiej. Posadzonych zostanie docelowo ponad dwa tysiące drzew, które w odpowiednim ku temu miejscu dożyją sędziwego wieku. Wspomnieć warto również o zielonych wiatach autobusowych, w których ściany wkomponowana będzie naturalna roślinność, gotowej już ścieżce pieszo-rowerowej pomiędzy ul. Falistą i Bestwińską, a także licznych działaniach edukacyjno-informacyjnych, w tym aktywizujących lokalną społeczność pod nadzorem nowoczesnej placówki Centrum Edukacji Ekologicznej w Czechowicach-Dziedzicach.

Kolejnym przykładem udanej inwestycji w bezpieczeństwo przeciwpowodziowe gminy i jej mieszkańców jest Park Szwajcarska Dolina, gdzie zarurowany wcześniej kolektor deszczowy przebudowany został w meandrujący potok z ułożonymi kaskadowo niewielkimi zbiornikami. System ten zapewnia bezpieczny odpływ nadmiaru wody w czasie intensywnych opadów, zatrzymując ją jednocześnie, gdy opadów jest mniej. Poza tym utworzona została przestrzeń pełna atrakcyjnych ścieżek spacerowych, stanowiąca miejsce odpoczynku wielu mieszkańców w różnym wieku.

Bezpieczeństwo mieszkańców poprawiła również w istotny sposób rewitalizacja Doliny Potoku Czechowickiego. Ta inwestycja polegała z kolei na odtworzeniu niezbędnego przekroju koryta potoku na odcinku od ul. hrabiego Kotulińskiego do Starej Gminy wraz z umocnieniem skarp i wylotów oraz przebudową przepustów. Dodatkowo, znajdujące się na przebiegu potoku trzy stawy hodowlane zmieniono w zbiorniki retencyjne. W normalnych warunkach spełniają one funkcje rekreacyjno-edukacyjne, zaś w razie długotrwałych, obfitych opadów deszczu, umożliwiają przyjęcie nadmiaru wody spływającej korytem Potoku Czechowickiego.

Na wspomnienie zasługuje także zrealizowana przed kilku laty budowa Kanału Ulgi o długości ok. 850 m ze zbiornikiem retencyjnym i przepompownią od skrzyżowania ul. Jasnej i św. Barbary do rzeki Wisły. W ramach tego samego zadania odnowiono wpadający do kanału ciek wodny zwany „Potokiem Młynówka”, a płynący wzdłuż ul. Jasnej. Wykonano ponadto specjalną komorę z możliwością rozdziału wód oraz przepust pod groblą. Wybudowana przepompownia ma za zadanie transportować wodę ponad wałem, kiedy przy wysokim jej stanie naturalny odpływ jest niemożliwy. Dwie pompy, z których każda jest w stanie samodzielnie opróżnić zbiornik retencyjny w ciągu ledwie kwadransa, świetnie radzą sobie z nadmiarem wody. Bezpośrednią korzyść odczuwają dzięki temu mieszkańcy osiedli Barbara i Renardowice oraz całej północnej części Czechowic-Dziedzic, zalewanej wcześniej w rozlicznych miejscach w trakcie rzęsistych deszczy. (R)

Zdjęcia: Mat. UM Czechowice-Dziedzice

 

Czechowice-Dziedzice – miasto zielone, przyjazne mieszkańcom i środowisku:

- zwiększenie zdolności do przechwytywania i zagospodarowania wód opadowych w miejscu ich powstania lub okolicy,

- zwiększenie bezpieczeństwa na terenach narażonych na podtopienia i zalania,

- zmniejszenie efektu miejskiej wyspy ciepła,

- poprawa ilości i jakości terenów zielonych,

- podniesienie świadomości społecznej na temat zmian klimatu,

- promocja komunikacji rowerowej,

- propagowanie obszarów sprzyjających aktywnej rekreacji i spędzaniu wolnego czasu.

 

Marian Błachut,

burmistrz Czechowic-Dziedzic:

Wydarzenia sprzed kilkunastu lat, kiedy nasza gmina została boleśnie doświadczona przez zalania i powódź, uświadomiły nam wszystkim, jak ważnym zadaniem jest poprawa bezpieczeństwa przeciwpowodziowego i zabezpieczenie naszych mieszkańców oraz ich mienia przed skutkami wzmożonych opadów. Wyzwaniem stało się jednak to, aby równocześnie uchronić przed nadmiarem wody, jak i jej brakiem.

Dlatego też po przejęciu przez gminę systemu wodociągów i kanalizacji rozpoczęliśmy intensywne prace polegające na inwentaryzacji całej kanalizacji. Ruszyło monitorowanie i czyszczenie całego systemu z dziesiątek ton osadów, likwidowanie zatorów i „wąskich gardeł”, przebudowywanie i modernizacja kanałów burzowych. Kilka lat takich intensywnych działań przyniosło efekty – nawet przy długotrwałych czy intensywnych opadach, woda nie zalewa już terenów gminy, które wcześniej regularnie były na to narażone.

Wody nie chcemy się jednak pozbywać, chcąc ją zatrzymać i maksymalnie wykorzystać. Stąd realizowana na terenie gminy, także dzięki pozyskanym przez nas środkom zewnętrznym, budowa systemu zbiorników małej retencji, wykorzystująca przy tym dawne stawy hodowlane oraz naturalne ukształtowanie terenu. Sporo w tej materii już zrobiliśmy i cieszą efekty, które dostrzegają także nasi mieszkańcy.